Tecvid

TECVİD

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

TECVİDİN TANIMI
Tecvid sözlük anlamı olarak bir şeyi güzel yapmak demektir.
Istılahta ise harflerin mahreçlerine (çıkış yerlerine) riayet ederek harflerin hakkını vererek vasıl vakıf med kasr gibi kıraat kurallarına uyarak Kur’an-ı Kerim’i güzel okumayı sağlayan bir ilimdir.

HAREKE
Harfleri ‘E’ – ‘Ü’ – ‘İ’ şeklinde okutmaya yarayan şeye hareke denir. Hareke üç tanedir. Bu üç hareke üstün esre ve ötredir. Üstün ve ötre harfin üstüne esre ise altına konur.
Örnek: (اَ – اُ – اِ) gibi.

CEZİM VE ŞEDDE
Cezim harflerin üzerinde bulunan bir işarettir ki yan yana bulunan iki harfi birbirine bağlar. Birinci harf harekeli ikinci harf ise sakin olarak birbirine bağlanır.
Örnek: اَبْ – اَجْ – اَىْ – اَوْ – مُرْ – جِئْتُ gibi.
Şedde de cezim gibi harflerin üzerinde bulunan bir işarettir ki üzerine geldiği harfi iki kere okutur. İki kere okunan harfin birincisi sakin ikincisi ise harekeli okunur.
Örnek: مَنَّ – جُنَّ – رَبَّ – مَدَّ – اَمَدَّ gibi.

MAHREÇLER
(HARFLERİN ÇIKIŞ YERLERİ)
Mahreç sözlük anlamı olarak çıkış yeri demektir. Tecvid ıstılahında ise harflerin seslerinin çıkış yerlerine denir. Bu çıkış yerleri de beş tanedir. Bunlar:
1. Hâlk (boğaz)
2. Cevf (boğaz ve ağız boşluğu)
3. Lisan (dil)
4. Hayşum (geniz)
5. Şefe (dudak)

HARFİ MED
(UZATMA HARFİ)
Kendinden önceki harfi uzatan harfe harfi med denir. Harfi med üç tanedir.
Bunlar: (و- ى – ا) vav – ya ve elif harfleridir.
Soru: Vav ( و )ne zaman harfi med olur?
Cevap: Vav harekesiz mâkabli (ondan önceki harf) de mazmum (ötreli) olursa harfi med olur. Örnek: (قُومُوا – يَعْلَمُونَ) gibi.
Soru: Yâ ( ى )ne zaman harfi med olur?
Cevap: Yâ harekesiz mâkabli (ondan önceki harf) de meksur (esreli) olursa harfi med olur. نَصِيرٌ – قِيلَ gibi.
Soru: Elif ( ا )ne zaman harfi med olur?
Cevap: Elif harekesiz mâkabli (ondan önceki harf) de meftuh (fethalı) olursa harfi med olur.قَالَ – حَاشَا gibi.
Soru: Sebebi med nedir?
Cevap: Bir elif miktarından daha fazla uzatmaya sebep olan şeydir.
Soru: Sebebi med kaç tanedir?
Cevap: Hemze ve sükûn olmak üzere iki tanedir.
Soru: Hemze neye denir?
Cevap: Harekeli elife denir ki kelimede bazen (ء)bazen de ( ا) şeklinde yazılır.
Soru: Sükûn ne demektir?
Cevap: Harekesi olmayan cezimli ya da şeddeli harf demektir.
Soru: Sükûn kaç kısımdır?
Cevap: Sükûn-u lazım ve sükûn-u ârız olmak üzere iki kısımdır.
Soru: Sükûn-u lazım neye denir?
Cevap: Vakıfta (duruşta) ve vasılda (geçişte) sabit olan sükûna denir. Bu da aslında cezimli ya da şeddeli olan bir harfin durulduğu zamanda da sakinliğinin bozulmamasıdır. Örnek : اُعِدَّتْ ve وَلاَ الضَّالِينَ kelimeleri gibi. Burada ki (ل) lam harfi şeddeli (ت)ta harfi ise cezimli okunur.
Soru: Sükûn-u ârız neye denir?
Cevap: Vakıfta (duruşta) sabit olan vasılda (geçişte) ise düşen sükûna denir.
Örnek: وَلاَ الضَّالِينَ ve يَعْلَمُونَ kelimeleri gibi. Bu iki kelime duruş anında وَلاَ الضَّالِينْ ve يَعْلَمُونْ şeklinde okunur.
MEDDİ TABİÎ
Bir harfin evveline harfi med geldiği zaman ve harfi medden sonra sebebi med gelmediğinde yapılan tabî uzatmaya meddi tabiî denir.
Soru: Meddi tabiî ne zaman meydana gelir?
Cevap: Bir kelimede harfi med varsa ve sebebi medden de bir şey yoksa meddi tabiî meydana gelir.
Örnek: ( قَالوُا – اَبَدَا – رَحِيمٌ – اُوتِينَا) gibi.
Soru: Meddi tabiî ne kadar uzatılır?
Cevap: Meddi tabiî bir elif miktarı uzatılır. Bu da bir parmak kaldıracak kadar demektir. Örnek: (كَرِيمٌ – يَخَافُونَ – صَابِرِينَ) gibi.
Soru: Meddi tabiîden sonra ayrı ayrı kelimelerde sâkin (şeddeli ya da cezimli) bir harf gelirse ne olur?
Cevap: Meddi tabiîden sonra ayrı ayrı kelimelerde sâkin (şeddeli ya da cezimli) bir harf gelirse meddi tabiînin hükmü bozulur ve kelime sanki med harfi yokmuş gibi okunur.
Örnek: (وَآتوُا الزَّكَوةَ – بَيَّنَا اْلآيَاتِ – اِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ – اَطِيعُوا اللهَ) gibi.
MEDDİ MUTTASIL
Aynı kelimede meddi tabiî olan bir harften sonra uzun uzatma sebebi olan kırık hemze (ء) geldiğinde olan uzatmaya meddi muttasıl denir. Meddi muttasılı bir elif miktarından fazla uzatmak vaciptir. Bu
iki üç ya da dört elif miktarı olabilir. Ancak iki elif miktarının altına düşülmez.
Örnek: جَآءَ – سُوءَ – اُولئِكَ – شَآءَ – يُرآ ؤُنَ gibi.
Soru: Meddi muttasıl ne kadar uzatılır?
Cevap: İki üç ya da dört elif miktarı yani dört parmak kaldıracak kadar uzatılabilir.
Soru: Meddi muttasılın hükmü nedir?
Cevap: Kıraat İmamlarının hepsine göre meddi muttasılın meddi vaciptir. Asım kıraatı ve Hafs rivayetine göre ise dört elif miktarı uzatmak vaciptir.

MEDDİ MUNFASIL
Ayrı ayrı iki kelimede meddi tabiî olan bir harften sonra uzun hemze (ا) geldiğinde olan uzatmaya meddi munfasıl denir. Meddi munfasılı uzatmak caizdir. Bu bir iki üç ya da dört elif miktarı olabilir.
Örnek: يآ اَيُّهَا – حَتَّى اِذَا – لَوْلاَ اُنْزِلَ gibi.
Soru: Meddi munfasıl ne kadar uzatılır?
Cevap: Meddi munfasıl bir iki üç ya da dört elif miktarı uzatılabilir. Bu konu Kıraat İmamları arasında ihtilaf sebebi olmuştur. Bizim kıraatımız olan Âsım kıraatına ve Hafs rivayetine göre dört elif miktarı uzatılır.
Soru: Meddi munfasıldaki harfi med kaç şekilde gelir?
Cevap: İki şekilde gelir. Biri uzun hemzeyle ki misalleri geride geçti. Biri de gizli bir vav ya da yâ ile.
Örnek: مِنْ عِلْمِهِ اِلاَّّ بِمَا شَاءَ – عِنْدَهُ اِلاَّ gibi.

MEDDİ LÂZIM
Kelimede harfi medden sonra (sebebi medden) uzun uzatma sebebi olan sükûn-u lazım (şeddeli ya da cezimli ve durulduğunda da geçildiğinde de sakinliği kaybolmayan) geldiğinde olan uzatmaya meddi lazım denir.
Örnek: آلآنَ – اَلْحَآقَّةُ – دَآبَّةٌ gibi.
Soru: Meddi lazım ne kadar uzatılır?
Cevap: Meddi lazımı dört elif miktarı uzatmak vaciptir. Bütün Kıraat İmamları bu konuda ittifak etmişlerdir.
Soru: Meddi lazım kaç türlüdür?
Cevap: Meddi lazım dört türlüdür.
1. Kelime-i Musakkale (Ağır Kelime)
Aynı kelimede harfi medden sonra şeddeli bir harf gelirse kelime-i musakkale olur.
Örnek: وَلاَالضَّالِينَ – اَلْحَآقَّةُ – دَآبَّةٌgibi.
2. Kelime-i Muhaffefe (Hafif Kelime)
Aynı kelimede harfi medden sonra cezimli bir harf gelirse o zaman kelime-i muhaffefe olur.
Örnek:آلآنَ gibi.
1. Harfi Musakkâl (Ağır Harf)
Harfi musakkâl ile olan uzatma müteşabih ayetlerde bulunur.
Örnek: = الم اَلِفْ لاَمْ مِيمْ
طَا سِينْ مِيمْ = طسم gibi.
2. Harfi muhaffef (Hafif Harf)
Harfi muhaffef ile olan uzatma da harfi musakkâl gibi müteşabih ayetlerde bulunur.
Örnek: يَاسِينْ = يس – قَافْ = ق – نُونْ = ن gibi.

MEDDİ ÂRIZ
Kelimede harfi medden sonra (sebebi medden) uzun uzatma sebebi olan sükûn-u ârız (durulduğu için sakin olan) geldiğinde olan uzatmaya meddi ârız denir.
Örnek: يَعْلَمُونَ – خَالِدِينَ – اَلرَّحِيمُgibi.
Soru: Meddi ârızın hükmü nedir?
Cevap: Meddi ârızın hükmü caizdir. Zira bazı âlimler meddi ârız bulunan harfi bir elif miktarı bazıları da 2-3-4 elif miktarı okumuşlardır.
Soru: Meddi ârız ne kadar uzatılır?
Cevap: Meddi ârızın uzatma miktarı son harfin harekesine göredir.
Sükûn-u ârız olan son harfin harekesi üstün ise tûl – tavassut – kasr olarak üç şekilde okumak caizdir.
1. Şekil: Tûl yani harfi dört elif miktarı uzatmaktır.
2. Şekil: Tavassut yani orta dereceli bir uzatma ile okumaktır ki bu da 2–3 elif miktarıdır.
3. Şekil: Kasr yani kısa olarak okumaktır ki bu da bir elif miktarıdır.
Örnek: ذَاكِرِينَ – يَشْكُرُونَ – تَمْلِكُونَgibi.
Sükûn-u ârız olan son harfin harekesi esre ise tûl – tavassut – kasr ve revm olmak üzere dört şekilde okumak caizdir.
1. Şekil: Tûl
2. Şekil: Tavassut
3. Şekil: Kasr
4. Şekil: Revm yani gizli bir ses ile harekeyi söylemek. Bu da kasr ile olur.
Örnek: اَلرَّحِيمِ – وَاتَّبِعُونِgibi.
Sükûn-u ârız olan son harfin harekesi ötre ise yedi şekilde okumak caizdir. Bunlar:
1. Şekil: Tûl
2. Şekil: Tavassut
3. Şekil: Kasr
4. Şekil: Tûl ile beraber işmam
5. Şekil: Tavassut ile beraber işmam
6. Şekil: Kasr ile beraber işmam
7. Şekil: Kasr ile beraber revm
Soru: İşmam nedir?
Cevap: Sükûndan sonra dudakları bükerek ileriye doğru uzatmaktır. İşmam sadece ötrede olur.
Soru: Revm nedir?
Cevap: Revm gizli bir sesle harekeyi aramaktır ki bu da harekenin birazını okumakla olur. Revm harekenin durumunu açıklamak için bir beyandır.
Örnek: نَسْتَعِينُ – اَلرَّجِيمُ – اَلْفَرِيدُgibi.

MEDDİ LÎN
Bir kelimede lîn harflerinden (و – ى)biri cezimli olarak gelip kendilerinden önceki harfin harekesi üstün olduğunda ve bu lîn harflerinden sonra da sebebi med (ister sükûn-u lazım ister sükûn-u ârız) geldiğinde meddi lîn olur.
Örnek: مِنْ خَوْفٍ – بِالْغَيْبِ – عَلَيْهِgibi.
Soru: Harfi lîn nedir?
Cevap: Kendisi sakin makabli üstün ve kendisinden sonra lazım ya da ârız bir sükûn gelen harftir. Bu harfler de yâ ve vav (و – ى) harfleridir.
Soru: Lîn harfinden sonra sükûn-u lazım gelirse ne olur?
Cevap: Meddi lînin uzatılması vacip olur ve kelime tûl ya da tavassut ile okunur.
Örnek: كهيعص = كَافْ هاَ ياَ عَيْنْ صَادْgibi.
Soru: Lîn harfinden sonra sükûn-u ârız gelirse ne olur?
Cevap: Meddi lînin uzatılması caiz olur ve harfi lînden sonraki harfin harekesine göre uzatarak okunabilir ve 2-3-7 şekil caizdir.
Örnek: قُرَيْشٍ – خَيْرٌ – بِالْغَيْبِ gibi.

TENVİN VE NUN-U SÂKİN
Tenvin: İki üstün ( اً ) iki esre ( اٍ ) iki ötreye ( اٌ ) tenvin denir.
Nun-u Sâkin: Cezimli nuna nun-u sâkin denir.
Örnek: عَنْ – كُنْgibi.

İZHAR
Tenvin ya da nun-u sâkinden sonra izhar harflerinden biri geldiğinde izhar meydana gelir. Kelimenin sonunda çıkan nun sesi ondan sonra gelen harfin sesine karıştırılmadan okunur.
Örnek: مِنْ خَوْفٍ – مَنْ آمَنَ – اَنْعَمْتَ gibi.
Soru: İzhar harfleri kaç tanedir?
Cevap: Altı tanedir ki bunlar:
( ا – هـ – ع – غ – ح – خ )harfleridir.

İKLÂB
Tenvin ya da nun-u sakinden sonra iklâb harfi olan bâ (ب) gelirse iklâb meydana gelir.
Soru: İklâb ne demektir?
Cevap: İklâb çevirmek demektir. Zira iklâb tenvin ya da nun-u sakini bâ (ب) harfine geçmeden önce gunne ile okuyup mim sesine çevirerek okumaktır.
Örnek: مِنْ بَعْدِ – لَيُنْبَذَنَّّ – بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ سَمِيعٌ بَصِيرٌ gibi.
İDĞAM-I MEÂL GUNNE
(ĞUNNELİ İDGAM)
Tenvin ya da nun-u sakinden sonra idğam-ı meâl gunne harflerinden biri gelirse idğam-ı meâl gunne meydana gelir.
Soru: İdğam-ı meâl gunne harfleri kaçtır?
Cevap: Dörttür. Bunlar:
Yâ mim nun ve vav ( ى – م – ن – و )harfleridir.
Soru: İdğam-ı meâl gunne nasıl yapılır?
Cevap: Tenvin ya da nun-u sakinden sonra idğam-ı meâl gunne harflerinden biri gelirse idğam-ı meâl gunne meydana gelir ki bu da nun sesini hafif olarak genize alarak idğam-ı meâl gunne harfini şeddeli okuyarak yapılır.
Örnek: وَ مَنْ يَعْمَلْ – مِنْ وَلِىٍّ – مَنْ يَمْشِى اِنْ يَشَأْ gibi.

İDĞAM-I BİLÂ GUNNE
(GUNNESİZ İDĞAM)
Tenvin ya da nun-u sakinden sonra idğam-ı bilâ gunne harflerinden biri gelirse idğam-ı bilâ gunne meydana gelir.
Soru: İdğam-ı bilâ gunne nasıl yapılır?
Cevap: Tenvin ya da nun-u sakinden sonra idğam-ı bilâ gunne harflerinden biri gelirse idğam-ı bilâ gunne meydana gelir ki bu da nun sesini tamamen telaffuzdan kaldırıp idğam-ı bilâ gunne harfini şeddeli okuyarak yapılır. Bu durumda ses genizden verilmez kelime gunnesiz olarak okunur.
Örnek: غَفُورٌ رَحِيمٌ – خَيْرَا لَهُمْ – مِنْ رَبِّهِمْ هُدًى لِلْمُتَّقِينَgibi.
Soru: İdğam-ı bilâ gunne harfleri kaç tanedir?
Cevap: İki tanedir ki bunlar da lâm ve ra (ل – ر) harfleridir.
İDĞAM-I MİSLEYN
Sâkin olan bir harften sonra o harfin aynısı harekeli olarak gelirse idğam-ı misleyn meydana gelir.
Örnek: اِذْ ذَهَبَ – فَمَا رَبِحَتْ تِجَارَتُهُمْ – اِذَا غَرَبَتْ تَقْرِضُهُمْ – بَلْ لَجُّوا gibi.
Soru: Sâkin olan nundan sonra harekeli nun gelirse ne olur?
Cevap: İdğam-ı misleyn meal gunne olur.
Örnek: وَمَنْ نُعَمِّرْهُ – عَنْ نَفْسٍ – مِنْ نَارٍgibi.
Soru: Sâkin olan mim harfinin kaç hali vardır?
Cevap: Üç hali vardır. Bunlar:
1. Eğer kendisinden sonra harekeli bir mim gelirse idğam-ı misleyn meal gunne olur.
Örnek: اَمْ مَنْ – اَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ – عَلَيْهِمْ مُؤْصَدَةٌ مِنْكُمْ مَنْ -gibi.
2. Eğer kendisinden sonra sâkin bir be (ب) harfi gelirse dudak ihfası olur.
Örnek: رَبَّهُمْ بِهِمْ – تَرْمِيهِمْ بِحِجَارَةٍ – هُمْ بِهِ مُمِدُّكُمْ بِاَلْفٍ gibi.
3. Eğer kendisinden sonra mim ya da be (م – ب) harflerinden başka bir harf gelirse izhar olur ve sâkin mimin sesi bu harflere karıştırılmaz.
Örnek: لَكُمْ دِينِكُمْ – هُمْ فِيهَا – قُلُوبُهُمْ وَاِذَا gibi.

İHFÂ
Tenvin veya nun-u sakini gizlemeye ihfa denir. İhfa idğam ile izhar arasında bir durumdur.
Örnek: مَنْ كَانَ – غَنِىٌّ كَرِيمٌ– عَنْ صَلاَتِهِمْ – مِنْ دُونِ اللهِ –
عِنْدَ اللهِ – فَتْحٌ قَرِيبٌ
Soru: Ne zaman ihfa meydana gelir?
Cevap: Tenvin ya da nun-u sâkinden sonra ihfa harflerinden biri geldiğinde ihfa meydana gelir.
Soru: İhfa harfleri kaç tanedir?
Cevap: On beş tanedir. Bunlar: Sad-dad-ta-za-sin-şın-ze-dal-ze-fe-kaf-kef-te-se-cim harfleridir.
(ص ض ط ظ س ش ز د ذ ف ق ك ت ث ج )
Soru: İhfa nasıl yapılır?
Cevap: Nun sesi hafif bir gunne ile beraber genizden ağıza verilir. Fakat ses guunedeki gibi genizde tutulmaz. İzhardaki gibi ayrı olarak ta okunmaz.

İDĞAM-I MÜTEKARİBEYN
Mahreç (çıkış yeri) ya da sıfat yönünden birbirine yakın olan iki harfin yan yana ve birincisi sakin ikincisi harekeli olarak gelmesi halinde meydana gelen idğama idğam-ı mütekaribeyn denir.
Soru: İdğam-ı mütekaribeyn nasıl yapılır?
Cevap: Birinci harf okunmaz ikinci har ise şeddeli gibi okunur.
Örnek: اَلَمْ نَخْلُقْكُمْ – قُلْ رَبِّّ – بَلْ رَفَعَهُgibi.
Soru: İdğam-ı mütekaribeynin mahreçleri ve harfleri kaç tanedir?
Cevap: Mahreçleri iki harfleri ise dört tanedir. Mahreçlerin biri lam-ra (ر-ل) mahrecidir. Diğeri de kaf-kef (ك-ق) mahrecidir.

İDĞAM-I ŞEMSİYYE
Bir kelimeden elif-lamlı (tarif edatı olan اَلْ ’li) bir kelimeye geçiş yaparken idğam-ı şemsiyye harflerinden birine rastlanırsa idğam-ı şemsiyye meydana gelir.
Örnek: وَالزَّارِيَاتُ – اَلرَّحِيمِ – وَالصَّحِيحُ – وَالشِّتَاءُ فىِ السَّمَاءِ- وَالنَّارُ gibi.
Soru: İdğam-ı şemsiyye harfleri kaç tanedir?
Cevap: On dört tanedir. Bunlar:
Sad-dad-ta-za-sin-şın-ra-zay-dal-zel-te-se-lâm-nun harfleridir.
(ص ض ط ظ س ش رز د ذ ت ث ل ن)
Soru: Elif-lâmdan sonra gelen harf nun olursa ne olur?
Cevap: İdğam-ı şemsiyye meal gunne olur. Bu durumda ses genize verilir gunne yapılarak okunur.
Örnek: وَالنِّزَاعُ – وَالنَّارُ – وَالنَّاشِطَاتُ gibi.
Soru: Elif-lâmdan sonra gelen harf nundan başka bir harf olursa ne olur?
Cevap: İdğam-ı şemsiyye bilâ gunne olur. Bu durumda ses genize verilmeden gunnesiz olarak okunur.
Örnek: وَالتِّينِ – وَالزَّيْتوُنِ – وَالشَّمْسِ – اَلسَّمْعُgibi.
İZHAR-I KAMERİYYE
Elif-lâmın (tarif edatı olan اَلْ ’in) lâm harfi sakin olarak gelip kendisinden sonra da izhar-ı kameriyye harflerinden biri gelirse izhar-ı kameriyye meydana gelir.
Örnek: بِالْعِبَادِ – وَالْقَمَرِ – وَالْيَوْمَ – عَلَى الْبِرِّ – وَالْعَصْرِ – اَلْقَارِعَةُ – فَالْجَارِيَاتُ
Soru: İzhar-ı kameriyye harfleri kaç tanedir?
Cevap: On dört tanedir. Bunlar:
Elif-be-cim-ha-hı-ayın-gayın-fe-kaf-kef-mim-vav-he-ya harfleridir.
(ا ب ج ح خ ع غ ف ق ك م و هـ ى)

KALKALE
Kalkale sözlük anlamı olarak bir şeyi ırgalayıp sallamaya denir. Istılahta ise kalkale kendisinden kuvvetli bir ses işitinceye kadar mahreci sallamaktır.
Soru: Kalkale ne zaman olur?
Cevap: Kalkale harflerinden biri kelimenin ortasında ya da sonunda sakin olarak geldiğinde olur.
Örnek: بِالْحَقِّّ – يَدْخُلوُنَ – خَلَقْنَا – يَجْتَبِيكَ – يَقْتُلوُنَ – اَحَدٌْ – مُحِيطٌ ْ gibi.
Soru: Kalkale harfleri kaç tanedir?
Cevap: Beş tanedir. Bunlar: Be-cim-dal-tı-kaf harfleridir.
(ب – ج – د – ط – ق)

SEKTE
Sözlük anlamı olarak sekte durmak susmak demektir. Tecvid ıstılahında ise iki kelime arasında nefes almadan sesi kesmeye sekte denir.
Soru: Kur’an-ı Kerim’de sekte var mıdır?
Cevap: Kur’an-ı Kerim’de sekte vardır. Bu yerler dört tanedir. Bunlar:
1. Yer: Kehf Sûresi عِوَجًا قَيِّمًا
2. Yer: Yâsin Sûresi مِنْ مَرْقَدِنَا
3. Yer: Kıyame Sûresi وَقِيلَ مَنْ رَاقٍ
4. Yer: Mutaffifin Sûresi كَلاَّ بَلْ رَانَ
Soru: Bu dört yerin dışında Kur’an-ı Kerim’de sekte yapılan başka yerler var mıdır?
Cevap: Evet vardır. Bu yerlerin dışında bazı kıraat âlimlerine göre Kur’an-ı Kerim’de yedi yerde daha sekte yapılır. Bu yerler:
1. Yer: Bakara Sûresi لَمْ يَتَسَنَّهْ
2. Yer: En’am Sûresi وَاقْتَدِهْ ْ
3. Yer: Hâkka Sûresi كِتَابِيَهْ
4. Yer: Hâkka Sûresi حِسَابِيَهْ
5. Yer: Hâkka Sûresi مَالِيَهْ
6. Yer: Hâkka Sûresi سُلْطَانِيَهْ
7. Yer: Kâria Sûresi هَامِيَهْ

HÜKMÜ’R RÂ
(RA HARFİNİN HÜKMÜ)
Ra harfinin ince ya da kalın okunması kuralına hükmü’r râ denir.
Soru: Ra harfi ne zaman ince okunur?
Cevap: Ra harfinin harekesi esre ya da ra sakin evveli de esreli veya ra harfinin evvelindeki harf de sakin onun öncesindeki harf esreli olursa ince okunur.
1. Hale Örnek: بِالْبِرِّ
2. Hale Örnek: وَاسْتَغْفِرْهُ
3. Hale Örnek: بَصِيرْ gibi.
Soru: Ra harfi ne zaman kalın okunur?
Cevap: Ra harfinin harekesi üstün veya ötre ya da ra sakin evveli üstün ya da ötreli veya ra harfinin evvelindeki harf de sakin onun öncesindeki harf üstün ya da ötreli olursa ince okunur.
1. Hale Örnek: اَلرَّحِيمُ – اَلرُّوحُ
2. Hale Örnek: وَانْحَرْ
3. Hale Örnek: فِى الصُّدُورِgibi.

LAFZATULLAH
(اَلله) ALLAH LAFZI
Lafzatullah Allah (اَلله) kelimesine denir.
Soru: Allah lafzının kaç türlü okunuşu vardır?
Cevap: Kalın ve ince olmak üzere iki türlü okunuşu vardır.
Soru: Allah lafzı ne zaman ince okunur?
Cevap: Allah lafzından önceki harfin harekesi esre olduğu zaman ince okunur.
Örnek: ِللهِ – بِاللّهِ – فِى سَبِيلِ اللهِ gibi.
Soru: Allah lafzı ne zaman kalın okunur?
Cevap: Allah lafzından önceki harfin harekesi üstün ya da ötre olduğu zaman kalın okunur.
Örnek: هُوَ اللهُ – جُنْدُ اللهِ – نَصْرُ اللهِgibi.

ZAMİR
Soru: Zamir nedir?
Cevap: Kelimenin kendisinden olmayan ötreli ya da esreli olan (هُ-هِ) hu-hi harfine denir.
Örnek: رَبَّهُ – عَنْ سَبِيلِهِ – فَلِنَفْسِهِ – قَبِيلُهُgibi.
Soru: Zamir ne zaman çekilir ne zaman çekilmez?
Cevap: Zamirden önceki harf harekeli olduğunda çekilir.
Örnek: عَنْ سَبِيلِهِ – فَلِنَفْسِهِ – لَهُgibi.
Zamirden önceki harf sakin olduğunda ise çekilmez.
Örnek: عَلَيْهِ – اِلَيْهِ- فِيهِ – مِنْهُ gibi.

VAKF
(DURAK)
Vakıf sözlük anlamı olarak durmak duraklamak demektir.
Tecvid ilmindeki anlamı ise, Kur’an-ı Kerim okuma anında bir kelimenin sonunda ses kesip duraklama ve bu esnada nefes alarak dinlenmeye denir.
Soru: Vakıf nasıl yapılır?
Cevap: Kendisinde vakıf yapılan kelimenin son harfi eğer harekeliyse vakıf esnasında sakin kılınır.
Örnek: مِنْ بَعْدِ = مِنْ بَعْدْgibi.
Kendisinde vakıf yapılan kelimenin son harfi eğer vav ya da ya (و – ى) harfi ise ve bu vav harfinin evveli ötreli ya harfinin evveli de esreli ise vav ve yânın harekeleri kaldırılır ve meddi tabiî olarak durulur.
Örnek: اِلاَّ هُوَ = اِلاَّ هُو gibi.
Kendisinde vakıf yapılan kelimenin son harfi eğer tenvinliyse ve bu tenvin esre ya da ötre ise, tenvin kaldırılır yerine sükûn getirilir.
Örnek: رَحِيمٍ = رَحِيمْ – بَصِيرٌ = بَصِيرْgibi.
Kendisinde vakıf yapılan kelimenin son harfi eğer üstün olarak tenvinliyse, tenvin elife çevrilir ve meddi tabiî gibi durulur.
Kendisinde vakıf yapılan kelimenin son harfinde eğer meddi tabiî varsa yine meddi tabiî yapılarak durulur.
Örnek: آمَنوُا – عُلْيَاgibi.
Kendisinde vakıf yapılan kelimenin son harfi eğer şeddeli ise durulurken harfin üzerine bastırılarak şedde belli edilir.
Örnek: مُسْتَقَرٌّ – اَلْيَمُّ – تَبَّgibi.